7.  Οι βασικές ανάγκες των συναδέλφων

Αυτό που ισχύει για κάθε χώρο εργασίας ισχύει ακόμη περισσότερο για το χώρο εργασίας στο σχολείο: είναι εξαιρετικά σημαντικό να σχεδιαστούν οι συνθήκες διαβίωσης και εργασίας κατά τρόπο που να ευνοούν και να υποστηρίζουν με βιώσιμο τρόπο όλους τους εμπλεκόμενους. Αυτή η πρόκληση μπορεί να αντιμετωπιστεί ευκολότερα σε μια ισχυρή ομάδα. Η εμπειρία δείχνει ότι οι μοναχικοί μαχητές είναι πιο επιρρεπείς στην αυτοεκμετάλλευση ή στην αποστασιοποίηση από τα άτομα που μπορούν να αντλήσουν υποστήριξη και κίνητρα από μια λειτουργική ομάδα. Δουλεύοντας με τις πέντε βασικές ανάγκες, η κοινωνική συνοχή και τα κίνητρα των ομάδων μπορούν να ενισχυθούν πάρα πολύ. Ακολουθούν μερικές ιδέες για το πώς μπορεί να γίνει αυτό:

• Δουλέψτε σε αυτή την Ενότητα με έναν συνάδελφο που εμπιστεύεστε.
• Μιλήστε με συναδέλφους για τη χρήση του υλικού του European Heart στις τάξεις τους και μοιραστείτε μαζί τους πώς πάει.
• Ξεκινήστε μια συνάντηση με μια συζήτηση στρογγυλής τραπέζης.
• Μιλήστε για τις ανάγκες σας στην ομάδα, οι άλλοι θα το πάρουν ως παράδειγμα και θα συμμετάσχουν.
• Πάρτε το Ερωτηματολόγιο Τύπου Αναγκών και μοιραστείτε το με τους συναδέλφους σας.
• Αναφέρετε το θέμα των βασικών αναγκών στην εποπτεία.
• Σχηματίστε ομάδες παρέμβασης και συμπεριλάβετε την έννοια των βασικών αναγκών στις ανασκοπήσεις των περιπτώσεων σας.

Προβλήματα με συναδέλφους

Οι καταστάσεις είναι συχνά τόσο πολύπλοκες που έχει νόημα να αποσαφηνιστούν πρώτα οι τομείς επιρροής:

Αναρωτηθείτε:

• Ποιος είναι ο ρόλος μου στην κατάσταση; - Ποια είναι η ευθύνη μου;
• Σκεφτείτε τι είπατε και τι κάνατε, καθώς και τις βασικές σας ανάγκες που κρύβονται πίσω από αυτό.
• Ποια μέρη της κατάστασης αποτελούν ευθύνη του συναδέλφου;
• Τι συνέβαλε ο συνάδελφός σας στην κατάσταση; Ποιες από τις βασικές του ανάγκες θα μπορούσαν να επηρεαστούν;
• Τι στην κατάσταση οφείλεται στις συνθήκες πλαισίου;
• Υπάρχουν επίσης μέρη της κατάστασης για τα οποία δεν ευθύνεστε ούτε εσείς ούτε ο συνάδελφος και τα οποία δεν μπορείτε να αλλάξετε;

Μόλις ξεκαθαρίσετε το ρόλο σας στην κατάσταση, θα σας είναι πιο εύκολο να βρείτε κατανόηση για τον εαυτό σας και για τον συνάδελφό σας. Φυσικά, μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε τον Έλεγχο Αναγκών που έχει ήδη παρουσιαστεί σε αυτή την Ενότητα. Αν θέλετε να συζητήσετε την κατάσταση με τον ενδιαφερόμενο, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ως οδηγό την Επικοινωνία σε τέσσερα βήματα.

Εάν έχετε διαπιστώσει στον προηγούμενο προβληματισμό ότι οι συνθήκες-πλαίσιο επηρεάζουν έντονα την κατάσταση, μπορείτε να εξετάσετε μαζί με τον συνάδελφο:

• Πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε καλύτερα αυτές τις συνθήκες-πλαίσιο χωρίς να καταστρέφουμε ο ένας τον άλλον;

Ένας άλλος λόγος για συγκρούσεις με συναδέλφους μπορεί να είναι η διαφορετική ιεράρχηση των πέντε βασικών αναγκών. Θα μάθετε περισσότερα γι' αυτό στο επόμενο κεφάλαιο.