2. Λίγες λέξεις πριν ξεκινήσουμε

Γνωρίζετε τη Θεωρίας της Επιλογής®; Αναπτύχθηκε από τον William Glasser. Η Θεωρία Επιλογής υποθέτει ότι κάθε άτομο έχει μόνο τη δύναμη να ελέγχει τον εαυτό του και μόνο περιορισμένη δύναμη να ελέγχει τους άλλους.

Γιατί ξεκινά με δύναμη και έλεγχο; Και μετά για τον έλεγχο των άλλων; Είναι σχεδόν παρηγορητικό ότι σύμφωνα με αυτή τη θεωρία φαίνεται να είναι αρκετά δύσκολο να ελέγξεις τους άλλους!

Όπως θα δείτε σε λίγο, πρόκειται για την ενδυνάμωση, για το να μπορέσετε να κάνετε τη διαφορά (ελπίζουμε θετική) για τον εαυτό σας και για τους άλλους. Και ο Glasser πιστεύει ότι είναι δυνατό μόνο σε περιορισμένο βαθμό να μπορούμε να αλλάξουμε άλλους ανθρώπους. Πρέπει να το κάνουν μόνοι τους!

Ο Glasser ήθελε να υποστηρίξει τους ανθρώπους στην ανάληψη ευθύνης για τη ζωή τους.

Αυτή τη στιγμή βιώνουμε μια περίοδο τεράστιας κοινωνικής αναταραχής. Οι πόλεμοι και οι επιπτώσεις τους συγκλονίζουν την ήπειρό μας. Οι άνθρωποι πρέπει να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και εξαρτώνται από τη βοήθεια άλλων. Η σταθερή άνοδος του πληθωρισμού θέτει όλο και περισσότερους ανθρώπους σε προβλήματα. Οι υπάρξεις απειλούνται. Πολλοί άνθρωποι δεν ξέρουν πλέον πώς να χρηματοδοτούν τη ζωή τους: Τα ενοίκια αυξάνονται, το κόστος ενέργειας εκτινάσσεται και τα τρόφιμα γίνονται πιο ακριβά. Και η κοινωνία μας είναι διχασμένη. Οι επιπτώσεις που επιφέρουν τα μέτρα για τον περιορισμό της πανδημίας του κορωνοϊού είναι αναμφισβήτητα: Η κοινωνία μας είναι χωρισμένη σε δύο φατρίες και υπάρχει λίγη προθυμία και από τις δύο πλευρές να προσεγγίσουν ο ένας τον άλλον και να αναζητήσουν κοινές λύσεις. Και η προοδευτική κλιματική αλλαγή από τη μια μάς δείχνει την αδυναμία μας και από την άλλη μας δίνει μια ιδέα για τα δραστικά μέτρα που πρέπει να ληφθούν για να επιβιώσουμε ως ανθρωπότητα σε αυτόν τον πλανήτη.

Όλα αυτά τα γεγονότα και οι εξελίξεις θέτουν μεγάλες προκλήσεις για εμάς ως κοινωνία. Η δημοκρατική μας συμβίωση τίθεται σε δοκιμασία. Πώς αντιμετωπίζουμε ο ένας τον άλλον όταν εμείς οι ίδιοι νιώθουμε ότι απειλούμαστε, όταν είμαστε βαθιά ανασφαλείς ;

Τι γίνεται με την ευθύνη; Ποιες αποφάσεις πρέπει τελικά να ληφθούν; Και πώς μπορούμε να ζήσουμε ενεργά τις αξίες της δημοκρατίας, ειδικά σε περιόδους μεγάλων προκλήσεων; Πώς μπορούμε να πάρουμε μαζί αποφάσεις που είναι καλές για το κοινό καλό; Και το πιο σημαντικό, πώς πρέπει να ενεργήσουμε για να προστατεύσουμε τον πλανήτη μας με όλα τα πλάσματα του;

Και μπορούμε να μάθουμε από την ιστορία; Το να κοιτάμε πίσω δεν μας κάνει ακριβώς σίγουρους για το μέλλον! Η δημοκρατία μας στην Ευρώπη είναι ακόμη αρκετά νέα. Αλλά αν κοιτάξουμε τις ιστορικές εξελίξεις, πρέπει αναπόφευκτα να φτάσουμε στο σημείο ότι οι εποχές μεγάλων στερήσεων, οι καιροί μεγάλης φτώχειας και κακουχιών δεν ευνοούν απαραίτητα την ανθρώπινη συνύπαρξη. Οι ασύλληπτα φρικιαστικές φρικαλεότητες και εγκλήματα που διαπράττονται σε καθημερινή βάση κατά τη διάρκεια του ναζιστικού καθεστώτος στοίχισαν τη ζωή 6 εκατομμυρίων ανθρώπων!

Είστε εκπαιδευτικοί. Εργάζεστε με τα παιδιά μας. Τι προοπτικές μπορούμε να δώσουμε στα παιδιά μας; Πώς θα πρέπει να μπορούν να ατενίζουν το μέλλον με σιγουριά μπροστά σε απειλητικές περιστάσεις; Τι μπορούμε να τους δώσουμε; Δεν είναι πολύ περισσότερο ότι πάνω απ' όλα οι νέοι είναι αυτοί που μας δείχνουν στους «γηραιούς» ότι είναι καιρός να αναλάβουμε τις ευθύνες; Τι μπορούμε λοιπόν να προσφέρουμε στους νέους που θα τους στηρίξουν στη λήψη καλών αποφάσεων; Και τελικά ποια είναι μια καλή απόφαση;

Εάν, μπροστά σε αυτήν την επείγουσα κατάσταση, μπορούμε μόνο να ελέγξουμε τον εαυτό μας και να έχουμε περιορισμένες μόνο δυνατότητες να το κάνουμε με τους άλλους, το θέμα «να αισθάνεται κανείς υπεύθυνος για τις σκέψεις και τις πράξεις του» γίνεται ακόμη πιο κεντρικό και σημαντικό. Γιατί: Θα πετύχουμε μόνο μαζί, δηλαδή αν όσο το δυνατόν περισσότεροι άνθρωποι αναλάβουν την πλήρη ευθύνη για τον εαυτό τους και τις πράξεις τους.

Τώρα, μπορεί φυσικά να αντιταχθείτε ότι είναι πολύ πιθανό να ελέγχετε άλλους ανθρώπους. Λόγω της αυξανόμενης ψηφιοποίησης, προχωρά και η παρακολούθηση ανθρώπων από άλλα άτομα και ειδικά από προγραμματισμένους αλγόριθμους. Υπάρχει τώρα ένας μεγάλος αριθμός διεθνών εταιρειών που κάνουν projects με τα δεδομένα μας.

Είναι αυτό μια αντίφαση με τον William Glasser και τη δήλωσή του ότι έχουμε περιορισμένη δύναμη να ελέγχουμε τους άλλους;

Όπως καταλαβαίνουμε τον William Glasser, το θέμα είναι ότι δεν χρειάζεται να περιμένουμε, και σίγουρα δεν πρέπει να περιμένουμε, να αλλάξουν οι άλλοι για να (μπορούμε) να αλλάξουμε τον εαυτό μας. Δεν έχουμε πολλά περιθώρια ελιγμών εκεί. Ο σημερινός διχασμός στην κοινωνία σχετικά με τα μέτρα για τον κορωνοϊό μας δείχνει ξεκάθαρα ότι οι πλευρές, αυτές που είναι υπέρ των μέτρων και αυτές που είναι εναντίον τους, έχουν πολύ περιορισμένες μόνο δυνατότητες να επηρεάσουν τις στάσεις και συνεπώς τη συμπεριφορά των άλλων, πόσο μάλλον να τις αλλάξουν.

Και όμως, ειδικά τώρα, όταν πρόκειται για βιώσιμες αλλαγές ως κοινωνία, χρειαζόμαστε όσο το δυνατόν περισσότερη συνεργασία από όλους μας, βασισμένη στη βαθιά ενσυναίσθηση για τις δικές μας ανάγκες και για τις ανάγκες των συνανθρώπων μας.

Γιατί εμφανίζονται οι ανάγκες εδώ;

 Σε αυτό το σημείο, ας αφήσουμε τον Marshall Rosenberg, τον ιδρυτή της Nonviolent Communication, να πει τη γνώμη του:

Θα χρειαστεί ενεργοποίηση από όλους μας για να λειτουργήσει αυτή η κοινωνική αλλαγή. Και αν μπορούμε να πιστέψουμε τον κ. Rosenberg - και πιστεύουμε ότι πρέπει - τότε το θέμα των κινήτρων (ό,τι κάνουμε) αφορά σε μεγάλο βαθμό τις ανάγκες μας.

Είστε εκπαιδευτικός και χαιρόμαστε πολύ που διαβάζετε αυτό το φυλλάδιο. Εργάζεστε με τα παιδιά μας κάθε μέρα. Μπορείτε να δώσετε πολλά στα παιδιά μας. Εκτός από όλες τις γνώσεις που μεταδίδετε στα παιδιά μας, είναι επίσης πολύ σημαντικό να δίνετε στα παιδιά μας τα εξής: Αυτοπεποίθηση. Αυτοπεποίθηση ότι μαζί μπορούμε να τα καταφέρουμε!

Εάν καταφέρουμε να αναλάβουμε όσο το δυνατόν περισσότερους από εμάς την ευθύνη, αυτό αναπόφευκτα θα μας οδηγήσει στο να αρχίσουμε να συμπεριφερόμαστε με πιο βιώσιμο τρόπο, να έχουμε πιο θετικές σχέσεις και γενικά να είμαστε πιο ικανοποιημένοι με τη ζωή μας.

Κάνοντας αυτό, μπορούμε και πρέπει επίσης να βοηθήσουμε ο ένας τον άλλον. Και αυτή είναι η κατανόησή μας για τη δημοκρατία.

Και αυτό μας επαναφέρει στη Θεωρία της Επιλογής που αναφέρθηκε στην αρχή, την οποία θα παρουσιάσουμε αναλυτικότερα στα επόμενα κεφάλαια. Η Θεωρία Επιλογής μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να βοηθήσει τα παιδιά μας να ζήσουν πιο υπεύθυνη και συνειδητή ζωή. Αυτή η θεωρία αφορά επίσης το θέμα των αναγκών, οι οποίες είναι, τελικά, η κινητήρια δύναμη πίσω από την ενεργοποίηση μας.

Και πρόκειται για το γεγονός ότι έχουμε την επιλογή να αποφασίσουμε. Ένα σημαντικό ερώτημα εδώ είναι: Ποια είναι η καλύτερη στρατηγική για να αποκτήσω αυτό που πραγματικά θέλω για τον εαυτό μου και τους συνανθρώπους μου και τον πλανήτη μας με τα πολυάριθμα ζωντανά του όντα ;

Εάν δώσουμε προσοχή στις ανάγκες μας και βεβαιωθούμε ότι τις εκπληρώνουμε με υπευθυνότητα, θα μπορούσε αυτό να μας βοηθήσει να εγκαταλείψουμε τις επιφανειακές ανέσεις και να υποστηρίξουμε ουσιαστικά μέτρα μακροπρόθεσμα;

Ας το ανακαλύψουμε μαζί στις σελίδες που ακολουθούν!